“Το κόκκινο και το μαύρο”

Γράφτηκε για τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της Γαλλίας του 1830. Ο Σταντάλ εμβριθής και σαρκαστικός, καυστικός και εικονοκλάστης, αποκαλύπτει την υποκρισία, κυρίαρχη στάση ζωής της εποχής, αλλά όχι μόνο αυτής που περιγράφεται στο «Κόκκινο και το μαύρο». Σχεδόν κάθε εποχής. Παρακολουθώντας τον ήρωά του, το Ζυλιέν, ένα φτωχόπαιδο που φεύγει από την επαρχία την εποχή της Παλινόρθωσης των Βουρβώνων κι έρχεται στη πρωτεύουσα της παρακμιακής γαλλικής κοινωνίας αποφασισμένος να τα καταφέρει με κάθε κόστος, αισθάνεσαι ότι αναφέρεται στις σχέσεις και τα κοινωνικά status του σήμερα, χωρίς τίποτα να έχει αλλάξει. Υποκριτές στον έρωτα, υποκριτές στις ιδέες, υποκριτική στάση ζωής, ένας απίστευτος χαμελαιοντισμός για την «επιτυχία».

Από την άλλη η διαχρονική εμπορευματοποίηση της ζωής, το κέρδος, πανταχού παρών να διαπερνάει και να δηλητηριάζει όλες τις κοινωνικές δομές – «μεταρρυθμίσεις» το λέμε σήμερα, ιδιωτικοποιήσεις, «ανάπτυξη». Στην αναφορά του ο δήμαρχος της Βεριέρ, όπως το παρουσιάζει ο Σταντάλ, το αναφέρει τόσο εύγλωτα: «Το να αποφέρει κάτι εισόδημα είναι ο βασικός παράγοντας που ρυθμίζει τα πάντα στη μικρή αυτή πόλη που σας φάνηκε στην αρχή τόσο όμορφη».

Η ιστορία που διατρέχει ολόκληρο το έργο, η ψυχολογική ανάλυση των χαρακτήρων, τα πρόσωπα που φαντάζουν ζωντανά, η γρήγορη ροή και η εναλλαγή που χρησιμοποιεί ο Σταντάλ δικαιώνουν την κατάταξη του μυθιστορήματος στα κορυφαία του 19^ου αιώνα, μια εξαιρετική πραγματεία για την «κοινωνική επιτυχία», επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε και σήμερα.

Τι σημαίνει ο τίτλος «κόκκινο και μαύρο;» Ο αναγνώστης μπορεί να δώσει τη δική του ερμηνεία. Οπωσδήποτε είναι θέμα επιλογής, όπως και η ζωή μας το ίδιο. Είμαστε το αποτέλεσμα των επιλογών μας, δίχως άλλο. Ο Ζυλιέν, παρότι άθεος υποχρεώθηκε να ακολουθήσει καριέρα κληρικού ενώ θα προτιμούσε να πολεμήσει δίπλα στον ήρωά του το Ναπολέοντα. Από τις εκδόσεις ΠΑΠΥΡΟΣ