inred.gr Εναλλακτική ενημέρωση
Tο φαγητό είναι χημεία, οικολογία, κοινωνιολογία, οικονομία και σημειωτική ταυτόχρονα. Ως χημεία το φαγητό χλευάζει τις αξιώσεις του cogito και του φαινομενολογικού υποκειμένου της καθαρής συνείδησης. Το φαγητό είναι ένας από τους τρόπους μέσω του οποίου ανακαλύπτω ότι είμαι σωματικότητα, ενσώματος εαυτός.
Σε ένα γενικότερο πλαίσιο είμαστε ενότητα τριών σωμάτων. Υπάρχει το φαντασιακό σώμα της βιωμένης εμπειρίας: το σώμα που νιώθουμε, που αντιλαμβανόμαστε, μέσω του οποίου ενεργούμε. Υπάρχει το σημειωτικό/συμβολικό σώμα που είναι το αντικείμενο διάφορων βιοπολιτικών καθεστώτων λόγου των επιστημών της ζωής. Υπάρχει και το σώμα στην υλικότητά του, το σώμα της φυσιολογίας. Αυτό το σώμα δεν μπορεί να γίνει άμεσα αντιληπτό, να βιωθεί. Δεν βιώνω τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μου ή στο πάγκρεας-μπορούμε μόνο να έχουμε εμπειρία των αποτελεσμάτων αυτού του σώματος. Αυτό το ”υλικό” σώμα είναι κάτι ξένο, Άλλο. Μια ετερότητα μέσα μας.
Μέσω του φαγητού περιστασιακά ερχόμαστε σε επαφή με σημάδια αυτού του σώματος. Για χρόνια έπασχα από χρόνια κόπωση, σαν να περπατούσα στην ομίχλη, μετά δυσκολίας μπορούσα να κρατήσω τα μάτια μου ανοιχτά. Πίστευα ότι αυτό ήταν αποτέλεσμα κατάθλιψης ή άγχους. Άρχισα να παίρνω βιταμίνη Β-12 και η αλλαγή ήταν ριζική. Ήταν πλήγμα στην αξίωση μου ότι είμαι απλά cogito, μια σκεπτόμενη υπόσταση. Αυτό που ανακάλυψα ήταν περίεργες χημικές διαδικασίες στο σώμα μου που παρήγαγαν διάφορα είδη αποτελεσμάτων και επιδράσεων στην συνείδησή μου και τα ερμήνευα με ριζικά λανθασμένο τρόπο ως σημειολογικά. Ένα χτύπημα στον ναρκισσισμό μου που με ανάγκασε να καταλάβω ότι έχω ένα ”υλικό” σώμα.
Το φαγητό μας συνδέει με ολόκληρη την οικολογία του κόσμου. Στην πραγματικότητα, κάθε φορά που τρώμε,’ ‘τρώμε τον ήλιο” και την ενέργεια που αυτός προσφέρει. Μέσω του στόματός μας ενωνόμαστε με κάθε είδους οικοσύστημα, αλλά και με κάθε είδους πολιτικής και οικονομικών που περιβάλλουν την παραγωγή και διανομή αυτών των φαγητών. Το φαγητό είναι στην τελική θερμοδυναμικό και ηλιακό, μας δένει στην γη και τον κόσμο. Η ενέργειά μας αυξάνεται και μειώνεται με την παρουσία και την απουσία του. Με σπινοζικούς όρους-η δύναμη του σώματος μας να δρα, επενεργεί-το σώμα μας στην ”υλικότητά” του, αν και βιωμένο φαντασιακά-ενδυναμώνεται και αποδυναμώνεται ως αποτέλεσμα του φαγητού που τρώμε. Δεν προκαλεί έκπληξη το ότι τόσες πολλές θρησκείες αφιέρωσαν τόση σκέψη στο φαγητό. Μέσω αυτού ανοίγουμε τους εαυτούς μας τόσο στην ζωή όσο και στον θάνατο. Κάτι πρέπει να πεθάνει-φυτό, ζώο-ώστε να μπορέσουμε να ζήσουμε. Αυτό είναι ένα δώρο που δεν μπορεί να επιστραφεί. Οι γιαπωνέζοι είναι σωστοί όταν ευχαριστούν το φαγητό και όχι τον θεό.
Όμως, η οικολογία στην οποία ανοίγουμε τους εαυτούς μας δεν είναι απλά οργανική, είναι και τεχνολογική, βιομηχανική, πολιτική, οικονομική. Τα ”καρυδόδεντρα” στην βραζιλία μπορούν να αναπτυχθούν σε πολύ ειδικά περιβάλλοντα. Όταν καταναλώνω έναν τέτοιο καρπό, δεν πυροδοτώ απλά μια βιοχημική διαδικασία που θα παίξει ρόλο στο πώς θα μεταβληθεί το σώμα μου στην ”υλικότητά” του, αλλά επίσης καταναλώνω μια διεθνή αγορά και κάθε είδους αγώνες των τοπικών φυλών που γίνονται για αυτά τα δέντρα. Με αυτή τη ”δαγκωματιά” το στομάχι μου γίνεται κάτι διεθνές.
Όμως το φαγητό δεν είναι απλά βιοχημεία, θερμοδυναμική, οικονομία και πολιτική, Είναι ταυτόχρονα κάτι κοινωνικό και σημειολογικό, φορέας σημείων και σημασιών. Το φαγητό που τρώμε μας υποκειμενοποιεί υπό την έννοια ότι επικυρώνει το ανήκειν μας σε τάξεις, έθνη, φύλα. Το φαγητό διαπλέκεται με μια σειρά ταυτοτήτων. Επίσης, όταν τρώμε δεν πυροδοτούμε απλά μια χημική διαδικασία, αλλά επίσης ”τρώμε” σημαίνοντα και εκπέμπουμε σημασίες και νοήματα. Δεν πίνεις απλά μια μπύρα στη βάση της προτίμησης και του γούστου, αλλά ή ίδια η πράξη του να πίνεις μπύρα και μάλιστα μια συγκεκριμένη μπύρα είναι έκφραση κάποιων ταυτοτήτων και κατανάλωση μιας φαντασίας. Μέσω αυτής της επιτέλεσης εκφράζουμε κάτι για τον τύπο ανθρώπου που θέλουμε να είμαστε, για την προσωπικότητάς, ή για το ποιοι θεωρούμε ότι είμαστε. Κατασκευάζουμε μια πολιτική ταυτοτήτων, ένα σημειωτικό σύστημα. Το φαγητό είναι γεμάτο σημαίνοντα και τα σημαίνοντα είναι συστατικό κάθε συνταγής. Στο φαγητό όλοι αυτοί οι κύκλοι του Είναι συγκλίνουν σε κάτι το οποίο δεν είναι μόνο ύλη, αλλά δεν είναι ούτε απλά ένα κείμενο, μια σειρά από σημασίες. Το φαγητό είναι αυτό το διάμεσο, όπου τα όρια μεταξύ φύσης και κουλτούρας γίνονται θολά. Παράγεται ως κάτι του οποίου η ταξινόμηση είναι αναποφάνσιμη.
Υ.Γ: Το παραπάνω αποτελεί ελεύθερη μετάφραση κειμένου από το blog larval subjects
