Η Γαλλία ξεσηκώνεται στη νύχτα – 

Ένας νέος γύρος μαζικών διαδηλώσεων συγκλονίζει τη Γαλλία με το σύνθημα «Nuit Debout» (νυχτερινός ξεσηκωμός). Οι νυχτερινές διαδηλώσεις, παρόμοιες από κάποιες απόψεις με τις διαδηλώσεις των Indignado στην Ισπανία το 2011 και το κίνημα Occupy στις ΗΠΑ, ακολούθησαν τις πολλές μαζικές κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας για το σχέδιο της κυβέρνησης να αναθεωρήσει την εργατική νομοθεσία της χώρας.

Αυτή η αλλαγή στο πολιτικό κλίμα έρχεται μετά από μια ολόκληρη περίοδο κατά την οποία η δυναμική βρισκόταν προς τα δεξιά. Η αριστερά και τα συνδικάτα βρίσκονται σε άμυνα κατά τα τελευταία χρόνια, καθώς η κυβέρνηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος, με επικεφαλής τον Πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, έχει υιοθετήσει νεοφιλελεύθερες πολιτικές που επιδείνωσαν την οικονομική στασιμότητα. Η ανεργία που είχε παραμείνει πάνω από το 9% από το 2009, τον Ιανουάριο, έφτασε το 10,2%. Μετά τις δολοφονίες του Charlie Hebdo και τις τρομοκρατικές επιθέσεις του Νοεμβρίου στο Παρίσι, τα κυρίαρχα κόμματα, από τους κυβερνώντες Σοσιαλιστές μέχρι το ακροδεξιό κόμμα Εθνικό Μέτωπο, έχουν υποκινήσει ένα κύμα αντι-μεταναστευτικού ρατσισμού και ισλαμοφοβίας, που οδηγεί σε πρωτοφανή επίπεδα αυτόκλητης βίας και σαρωτικών αστυνομικών ερευνών, όλα κάτω από το πρόσχημα μιας σχεδόν μόνιμης κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Το πιο ανησυχητικό απ’ όλα, το Εθνικό Μέτωπο κέρδισε περισσότερο από το 27% του συνόλου των ψήφων στις περιφερειακές εκλογές το Νοέμβριο, παίρνοντας 6.800.000 ψήφους.

Socialist Worker

Η Γαλλία ξεσηκώνεται στη νύχτα

François Sabado – Olivier Besancenot – 

Στις 31 Μαρτίου ένα εκατομμύριο άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους σε ένα νέο νόμο μεταρρύθμισης της εργασίας που προτείνει ο Γάλλος πρόεδρος François Hollande του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος. Προηγουμένως, στις 9 Μαρτίου, περίπου 500.000 άνθρωποι διαδήλωσαν σε περισσότερες από 250 πόλεις και κωμοπόλεις σε όλη τη χώρα. Αυτό αντιπροσωπεύει μια εθνική λαϊκή κινητοποίηση που αποτελείται από τη νεολαία, τους συνταξιούχους, τους εργάτες, τους μαθητές και τους φοιτητές, τους οδηγούς φορτηγών και τους ανέργους. Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό είναι η εμφάνιση μιας νέας γενιάς που συμμετέχει όχι μόνο στις μαθητικές και φοιτητικές διαδηλώσεις και αποχές, αλλά και σε εργατικές και συνδικαλιστικές κινητοποιήσεις.

Χωρίς αμφιβολία, ακόμη και αν το ίδιο το κίνημα εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε χώρα, υπάρχει κάτι το κοινό ανάμεσα στα εκατομμύρια των νέων ανθρώπων που κατέλαβαν τα κέντρα στις μεγαλύτερες πόλεις της Ισπανίας κάτω από την σημαία των Αγανακτισμένων, εκείνων που συμμετέχουν στο νέο αριστερό κόμμα των Podemos, και της νεολαίας που πήρε μέρος στο κίνημα Occupy Wall Street στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτός ο νέος γύρος της ριζοσπαστικοποίησης των νέων εκφράστηκε και στις διαδηλώσεις της αντι-κλίματικής αλλαγής [που έπρεπε να αψηφήσουν τις κυβερνητικές απαγορεύσεις που επιβλήθηκαν ύστερα από τις τρομοκρατικές επιθέσεις του Νοεμβρίου] κατά τη διάρκεια της διεθνούς διάσκεψης του COP 21 στο Παρίσι τον περασμένο Δεκέμβριο.

Αυτό που συνδέει και φέρνει μαζί όλους αυτούς τους αγώνες είναι ότι αποτελούν την πρώτη απόρριψη του νόμου της κυβέρνησης για την εργασιακή μεταρρύθμιση, που αποτελεί απειλή της κλίμακας μιας «ατομικής βόμβας» για ένα ευρύ φάσμα δικαιωμάτων και κοινωνικών κατακτήσεων. Η κυβερνητική αριστερά τόλμησε να πραγματοποιήσει αυτό που η πιο αντιδραστική δεξιά δεν είχε ποτέ το θάρρος να δοκιμάσει: Δηλαδή, την καταστροφή του Εργατικού Κώδικα – νόμους, διατάγματα, κανονισμούς – που κερδίθηκαν κατά τη διάρκεια δεκετιών αγώνων και κοινωνικών συγκρούσεων για την προστασία των εργατών από την καπιταλιστική εκμετάλλευση.

Ενώ μέχρι τώρα, οι διατάξεις του Κώδικα Εργασίας έχουν προτεραιότητα έναντι των εταιρικών συμφωνιών, των ατομικών συμβάσεων εργασίας, των εξαιρέσεων, το νέο «εργατικό δίκαιο», -μερικές φορές ονομάζεται νόμος Ελ Κομρί από το όνομα της Υπουργού Εργασίας του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Myriam El Khomri- προτείνει αλλαγές που θα αντιστρέψουν την ιεραρχία των κοινωνικών κανόνων, υποτάσσοντας τα κοινωνικά δικαιώματα στην «ομαλή λειτουργία της εταιρείας».

Έτσι, με βάση την καλή θέληση των αφεντικών και τον εκβιασμό της ανεργίας, οι επιμέρους συμφωνίες μεταξύ της διοίκησης και των εργαζομένων θα ρυθμίζουν τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας, τους μισθούς και τις απολύσεις ανεξάρτητα από κάποιους υφιστάμενους κανονισμούς. Το τέλος της 35-ωρης εργάσιμης εβδομάδας θα αναγκάσει τους εργαζόμενους να δουλεύουν περισσότερο για λιγότερα. Και αν τα κέρδη έχουν πτώση, το αφεντικό μπορεί να αυξήσει τις ώρες να αναθεωρήσει τους μισθούς προς τα κάτω για τη διάρκεια ενός έτους. Με άλλα λόγια, η νέα μεταρρύθμιση σημαίνει ότι κάθε πτυχή της εργασίας καθίσταται επισφαλής. Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη, είναι εύκολο να κατανοηθούν οι ισχυρές αντιδράσεις του εργατικού κινήματος και της νεολαίας.

Η κυβέρνηση θα πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψη, όταν οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το 70% του πληθυσμού στη Γαλλία αντιτίθεται στο νομοσχέδιο, και μια αναφορά στα social media έχει ήδη συγκεντρώσει περισσότερες από 1,2 εκατομμύρια υπογραφές. Από τότε, το κίνημα έχει απογειωθεί γιατί οι άνθρωποι δεν είναι θυμωμένοι μόνο για την εργασιακή μεταρρύθμιση· έχουν επίσης ξεσηκωθεί και ενάντια στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της καπιταλιστικής κρίσης: την έκρηξη της ανισότητας, της κοινωνικής αδικίας, των πολιτικών λιτότητας, που βασίζουν την οικονομική ζωή στην καπιταλιστική κερδοφορία και στον ανταγωνισμό και μιας παραγωγής που οδηγεί στην τυφλή καταστροφή του περιβάλλοντος.

Αυτές οι κοινωνικοοικονομικές καταγγελίες έχουν συγχωνευθεί με τις απαιτήσεις για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και εναντίον μιας ήδη-αποτυχημένης συνταγματικής τροποποίησης που πρότεινε ο Ολάντ που απειλούσε να αφαιρέσει την ιθαγένεια από εκείνους που κατηγορούνται για τρομοκρατία – μια πρόταση που θα χρησιμεύσει μόνο για να στιγματίσει ένα ολόκληρο τμήμα του πληθυσμού των μεταναστών. Περισσότερη λιτότητα, διακρίσεις και ρατσισμός – είναι αρκετά. Το φράγμα έσπασε, και ο λαός είναι στους δρόμους!

Nuit Debout!

Κι αυτό εκφράζεται με νέες μορφές αγώνων που αναπτύσσονται, όπως καταλήψεις συμβολικών τοποθεσιών μετά από μεγάλες διαδηλώσεις. Η νεολαία κατά χιλιάδες συμμετέχει σε μια πρωτοβουλία που ονομάζεται «Rise Up at Night» («Nuit Debout» στα γαλλικά) στην Place de la République – την κεντρική πλατεία στο Παρίσι. Ανταποκρινόμενοι σε ένα κάλεσμα που ξεκίνησε από μια συλλογικότητα δημοσιογράφων, διανοουμένων και ακτιβιστών, χιλιάδες άνθρωποι, χωρίς καμία συνδικαλιστική σύνδεση ή κοινές πολιτικές πεποιθήσεις, κατέλαβαν τις πλατείες και συζήτησαν για την πολιτική για πολλές ώρες. Τώρα αυτές οι χιλιάδες των νέων έχουν αποφασίσει να συνεχίσουν.

Σε γενικές γραμμές, αυτό το κίνημα μπορεί να λάβει μια νέα διάσταση, επειδή βρίσκεται σε μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από τον συνδυασμό μιας κοινωνικής κρίσης και μιας πολιτικής κρίσης. Αυτό το κίνημα της νεολαίας και το εργατικό κίνημα έρχονται σε μια στιγμή που ο Ολάντ και η κυβέρνηση είναι περισσότερο αδύναμη από ποτέ. Ο Ολάντ αναγκάστηκε να υποχωρήσει και να ακυρώσει την προτεινόμενη συνταγματική τροποποίηση του σχετικά με την ιθαγένεια. Αλλά ξαφνικά, για χιλιάδες νέους και εργαζόμενους, αυτή η υποχώρηση μπορεί να οδηγήσει σε απαιτήσεις για περισσότερα αντί σε αποστράτευση.

Στην πραγματικότητα, αυτό εξελίσσεται σε μια αναμέτρηση μεταξύ της κυβέρνησης και των νέων, των εργαζομένων και των συνδικάτων που απορρίπτουν το νομοσχέδιο. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση κατόρθωσε εν μέρει να διαιρέσει το μέτωπο της εργασίας εξασφαλίζοντας την υποστήριξη της CFDT (της Γαλλικής Συνομοσπονδίας Δημοκρατών Εργαζομένων). Αλλά η πλειοψηφία των συνδικάτων – η CGT (Γενική Συνομοσπονδία Εργατών), FO (Εργατική Δύναμη), η FSU (Ομοσπονδία Ενωμένων Συνδικάτων) και η Solidaires (ή SUD-Ενιαία Δημοκρατική Αλληλεγγύη) – συνεχίζει να απαιτεί την απόσυρση του νόμου για την εργασιακή μεταρρύθμιση, παίρνοντας θάρρος από την ευρεία υποστήριξη μεταξύ των εργαζομένων. Εν τω μεταξύ, η κοινοβουλευτική συζήτηση για το νομοσχέδιο θα διαρκέσει έως τον Ιούνιο, και ένα είδος νομοθετικού «ατυχήματος» δεν μπορεί να αποκλειστεί κατά το οποίο η κυβέρνηση θα αποτύχει να υποστηρίξει ακόμη και τη δική της πρόταση, ανοίγοντας έτσι μια εθνική πολιτική κρίση.

Οι περισσότερες διαδηλώσεις προγραμματίστηκαν για τις επόμενες εβδομάδες. Το κίνημα αυτό θα συνεχιστεί, θα βαθύνει και θα σκληρύνει, αυξάνοντας την πιθανότητα για μια αναμέτρηση με την κυβέρνηση. Τίθεται το ερώτημα πώς θα αρθρωθούν οι σχέσεις μεταξύ ενός γενικευμένου κινήματος που κινητοποιεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού με αυτές τις νέες μορφές πάλης – ειδικότερα, τις καταλήψεις των δημόσιων χώρων και συγκεκριμένων περιοχών, και τους αποκλεισμούς που διαταράσσουν την κανονική οικονομική δραστηριότητα. Πώς μπορεί να συνδυαστεί η ενωμένη δράση των συνδικαλιστικών οργανώσεων και οι μορφές αυτο-οργάνωσης της νεολαίας και των εργαζομένων; Πώς μπορούμε να αποκαταστήσουμε τη δύναμη και την αξιοπιστία, όχι μόνο από τις ημέρες των πανεθνικών απεργιών, αλλά και προβάλλοντας μια προοπτική για παρατεταμένες απεργίες, εάν η κυβέρνηση δεν αποσύρει το σχέδιο για την εργασιακή μεταρρύθμιση; Αυτά είναι τα ερωτήματα στα οποία πρέπει τώρα να αντιμετωπίσουμε.

Μετάφραση: e la libertà.

François Sabado, Olivier Besancenot, «France: Quelque chose a changé dans la situation sociale et politique», NPA, 5 Απριλίου 2016. Στα αγγλικλά: «France rises up in the night», Socialist Worker, 12 Απριλίου 2016 και International Viewpoint, 12 Απριλίου 2016.