inred.gr Εναλλακτική ενημέρωση
Η φωτογραφία χρονολογείται από τον Μάιο του 1933. Πρόκειται για παρέλαση της Λαϊκής Οργάνωσης Νέων Κερκύρας. Βλέπουμε καθαρά τον σημαιοφόρο να κρατά τη ναζιστική σημαία. Η φωτογραφία αυτή που ανήκει στο αρχείο Έντυ Καλογεροπούλου έχει προκαλέσει ευρείες συζητήσεις στο διαδίκτυο και έντονο προβληματισμό. Πρόκειται για “μόδα της εποχής”;
Η άποψή μας είναι πως όχι. Ήδη από το 1928 παρατηρούνται στην Ελλάδα έντονες εθνικιστικές και ρατσιστικές (κυρίως ενάντια στους πρόσφυγες) τάσεις, που μπορούν να εξηγηθούν από την βαθιά οικονομική κρίση της χώρας αλλά και την ευρύτερη άνοδο των φασιστικών και εθνικιστικών κινημάτων στην Ευρώπη. Οι εικόνες δεν πρέπει να μας σοκάρουν. Ήδη από το 1927 ιδρύονται στην Ελλάδα οργανώσεις εθνικιστικού, φιλοβασιλικού, αντισημιτικού και αντικομμουνιστικού χαρακτήρα. Η περίπτωση της Κέρκυρας λοιπόν δεν είναι μοναδική.
Το 1927 ιδρύεται στη βόρεια Ελλάδα η Εθνική Ένωσις Ελλάς (ΕΕΕ) με αντισημιτική και φασιστική ιδεολογική κατεύθυνση. Την οργάνωση στηρίζουν πρόσωπα όπως ο Στυλιανός Γονατάς και βενιζελικός Λεωνίδας Ιασωνίδης. Η ΕΕΕ φέρει μιλιταριστική περιβολή, υιοθετεί τον ναζιστικό χαιρετισμό και τα χαλύβδινα κράνη. Αργότερα η οργάνωση θα συνεργαστεί ανοιχτά με του Γερμανούς ναζί κατακτητές και θα διαλυθεί σχεδόν ολοκληρωτικά από την ΟΠΛΑ.
Η δικτατορία του Μεταξά, παιδί της αστικής τάξης της χώρας, έρχεται να επιβάλλει την εξουσία των αστών σε μια περίοδο σοβαρών οικονομικών και κοινωνικών τριγμών. Αν και αμφιταλαντευόμενη ανάμεσα στη ναζιστική Γερμανία και την Μ Βρετανία, η δικτατορία υιοθετεί πλήρως τα ιδεολογήματα του Ιταλικού και Γερμανικού φασισμού. Οργανώνεται η ΕΟΝ, κατά τα πρότυπα της ναζιστικής νεολαίας και “επιφανείς” προσωπικότητες του Τρίτου Ράιχ, όπως ο Γιόζεφ Γκαίμπελς επισκέπτονται τη χώρα και βοηθούν στην οργάνωση της Αστυνομίας, της Ασφάλειας και τη Χωροφυλακή. Φυσικά, ο Μεταξάς δεν κατόρθωσε να αποκτήσει ποτέ σοβαρά πολιτικά ερείσματα ούτε στην Μ. Βρετανία, ούτε στη ναζιστική Γερμανία.
Το φαινόμενο λοιπόν της φωτογραφίας της Κέρκυρας είναι και αυτό ένα σημείο των καιρών. Άλλωστε και άλλες οργανώσεις παρόμοιου τύπου έκαναν παρελάσεις με τον αγκυλωτό σταυρό, όπως η ναζιστική οργάνωση “Δύναμη δια της χαράς” που οργάνωσε παρελάσεις και εκδηλώσεις στο Ζάππειο Μέγαρο το 1936. Η φωτογραφία εγγράφεται σε μια γενική εικόνα. Η οικονομική κρίση της Ευρώπης και της Ελλάδας του 30, το ξέφτισμα του αστικού πολιτικού σκηνικού και η άνοδος των σοσιαλιστικών και συνδικαλιστικών κινημάτων, ανάγκασε την αστική τάξη να στραφεί σε πιο ακραία πολιτικά μορφώματα για να παραμείνει σε ισχύ. Στη Γερμανία, την Ιταλία, την Ελλάδα, την Κροατία, τη Γαλλία, τις Σκανδιναβικές χώρες, ακόμα και τη Μ. Βρετανία, δρουν και προαλείφονται τέτοιες οργανώσεις για να χρησιμοποιηθούν αν και όπου χρειάζεται.
Ας μην εκπλησσόμαστε λοιπόν. Ας αντλούμε εμπειρία από το παρελθόν για να ερμηνεύουμε το παρών και το μέλλον, όχι μόνο της Ελλάδας (Χρυσή Αυγή: 8%) αλλά και ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
