H ΠΑΓΙΔΑ ΤΗΣ ΘΥΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ

Φαρμακοβιομηχανίες και επαγγελματίες της υγείας συνηγόρησαν με τις πρακτικές τους τα τελευταία 30 χρόνια της μεγάλης ανάπτυξης του καπιταλισμού στην θυματοποίηση μεγάλου μέρους του παγκόσμιου πληθυσμού ως πάσχοντες από «ψυχικά νοσήματα». Έτσι σήμερα θεωρούνται ψυχικά ασθενείς και αντιμετωπίζονται φαρμακευτικά εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη, θύματα μιας υπερκαταναλωτικής κοινωνίας και μαζί μιας βαθέως αντικοινωνικής πολιτικής όσο και κοινωνικής συγκρότησης /οργάνωσης που καλλιεργεί την απομόνωση, ιδιαίτερα στις μεγάλες τσιμεντουπόλεις, αυξάνει το άγχος της επιβίωσης, υποχρεώνει το άτομο στον ανταγωνισμό ως καθοριστικό στοιχείο της επιβίωσης, δημιουργεί φόβους, καλλιεργεί τη μοναξιά.

Έτσι εκατομμύρια άνθρωποι που βιώνουν αυτό τον σκληρό κοινωνικό απομονωτισμό και δεδομένης της διάλυσης  παλαιότερων και παραδοσιακών στοιχείων στήριξης (οικογένεια, φίλοι, γειτονιά) διαγιγνώσκονται συναισθηματικά ασταθείς, αγχωτικοί, καταθλιπτικοί από πρόθυμους ψυχολόγους – ψυχίατρους και οδηγούνται στη κατανάλωση ψυχοφαρμάκων ως υποκατάστατων της κοινωνικής στήριξης – αγωγής που έχει αποκλειστεί.

Στην κατηγορία αυτή οφείλουμε να προσθέσουμε άτομα που προσβάλλονται από ανίατες ασθένεις, μετατραυματικά προβλήματα αλλά και μόνιμες αναπηρίες συνεπεία τραυματισμών ή χρόνιων παθήσεων και προφανώς καταφεύγουν στη στήριξη των ειδικών, των οποίων βεβαίως δεν αναιρείται η χρησιμότητα.

Εκείνο όμως που πρέπει να επισημανθεί και αποτελεί κορυφαία αντίφαση ενισχυτική των όσων αναφέρονται παραπάνω είναι η ασύλληπτη ένταση και αύξηση των «διανοητικών ασθενειών» τα τελευταία τριάντα και λιγότερα χρόνια.  Η αύξηση των ασθενών συναντήθηκε με τη γιγάντωση των πολυεθνικών φαρμακευτικών που πρόθυμα προσέτρεξαν να καλύψουν τις νέες αυξημένες «ανάγκες». Τα τεράστια κέρδη δημιούργησαν «επιστήμη».

Τα τελευταία χρόνια η αύξηση των διαγνώσεων της κατάθλιψης στις ΗΠΑ και αμέσως μετά στην «ευημερούσα» Ευρώπη οδήγησαν στην ανάγκη κατανάλωσης αντικαταθλιπτικών φαρμάκων για κάθε περίπτωση.  

Η απομόνωση και η κοινωνική μοναξιά πιστοποιήθηκε ως κατάθλιψη. Η ανεργία, η απόλυση, η ένταση της εργασίας, ο ανταγωνισμός, η ανεπάρκεια των διαπροσωπικών σχέσεων,  θεωρούνται αιτίες ανάπτυξης καταθλιπτικής συμπεριφοράς ή «αντικοινωνικής» με όρους και επίθετα που πρόθυμα προσφέρει η «επέκταση» της ψυχιατρικής επιστήμης.  

Η εγκατάλειψη του υπερήλικου, συνεπεία του σύγχρονου τρόπου ζωής και η γεροντική του αντίδραση θεωρήθηκαν ως καταθλιπτική συμπεριφορά ή αποτέλεσμα γεροντικής «άνιας» και χορηγήθηκαν αφειδώς τα αντίστοιχα σκευάσματα προκειμένου να περιορίσουν την «απαιτητική» συμπεριφορά του. Η ασυλοποίηση είναι απότοκο πολλές φορές αντίστοιχων συμπεριφορών και πρακτικών αντιμετώπισης.

Εν κατακλείδι συνοψίζοντας: Η παρέκκλιση από τη κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά δεν είναι «ψυχική παρεκτροπή». Η διαφορετικότητα είναι στοιχείο της ανθρώπινης συμπεριφοράς και προσωπικότητας.

Το άγχος ως αποτέλεσμα της ανταγωνιστικής κοινωνικής οργάνωσης δεν είναι «ψυχική παρεκτροπή». Η αίσθηση της μοναξιάς δεν είναι «ψυχική παρεκτροπή».

Όσοι αισθάνονται αντίστοιχα συμπτώματα αποκλεισμού πρωτίστως οφείλουν στον εαυτό τους να τα μοιραστούν με την οικογένεια ή τους φίλους, να εμπιστευτούν τον διπλανό τους, να τα «κοινωνικοποιήσουν» αναζητώντας διέξοδο, αντί να προστρέξουν ασθμένως στους πρόθυμους ειδικούς και να αποδεχτούν τη μόνιμη χρήση ψυχοτρόπων της ακμάζουσας φαρμακοβιομηχανίας εξυπηρετώντας τα κέρδη των μετόχων της και αποδεχόμενοι κυρίως την κατηγοριοποίησή τους ως «ψυχικά πασχόντων».

Αυτό καθόλου βεβαίως δεν αποκλείει και δεν αναιρεί τη βοήθεια των ειδικών της ψυχικής υγείας. Εκεί όμως που η δυνατότητα του ατόμου και οι αντικειμενικές συνθήκες, δεν ευνοούν την αντιμετώπιση μέσα στα όρια της κοινωνικής απεύθυνσης, ή όπου τα συμπτώματα, που είναι εντελώς διαφορετικά από αυτά που περιγράψαμε, δημιουργούν αφόρητες πιέσεις στους πάσχοντες και επιβάλλουν   την αντιμετώπιση με τη βοήθεια των ειδικών. 

Τέλος θεωρώ επιβεβλημένο να προσθέσω άτι σε καμία περίπτωση δεν πειραματιζόμαστε με τα ψυχοτρόπα που ενδεχομένως χρησιμοποιεί ο διπλανός που έχει τα «ίδια προβλήματα» χωρίς να έχουμε την έγκριση του ειδικού της ψυχικής υγείας, ακόμα και στην περίπτωση που  αντιμετωπίζουμε ένα «απλούστατο» πρόβλημα συνεχιζόμενης αϋπνίας.

Θ. ΑΛΕΞΑΚΗΣ