Γράφει η Ισαβέλλα Μπερτράν –
Ξέρω ότι οι ψυχολογικές ερμηνείες πολιτικών ζητημάτων ξενίζουν διάφορους «ακραιφνείς (παλαιο)μαρξιστές» , ωστόσο πιστεύω ότι όποιος επιμένει να αγνοεί αυτή τη διάσταση χάνει πολλά από την ουσία αυτής της περιόδου.
Η διαδικασία του πένθους περνάει ως γνωστόν από τέσσερις φάσεις – άρνηση (δεν είναι δυνατόν να συμβαίνει αυτό), θυμό (γιατί να συμβαίνει αυτό;), διαπραγμάτευση (κάνε να μην συμβεί, κι εγώ σε αντάλλαγμα…), θλίψη (δεν έχω όρεξη πια για τίποτε) – όχι απαραίτητα μ’ αυτή τη σειρά, και όχι απαραίτητα άπαξ. Ώσπου κάποια στιγμή, μετά από χι κύκλους, το άτομο οδηγείται εν τέλει έξω από το πένθος, στην πέμπτη και οριστική φάση, αυτή της αποδοχής της απώλειας και της συμφιλίωσης με την πραγματικότητα, οπότε και μπορεί και πάλι να πάρει ψύχραιμες αποφάσεις για τη ζωή του με βάση τη λογική και όχι το θυμικό.
Σε συνέχεια των παραπάνω, θ’ αποτολμήσω μια σύνδεση και μια εκτίμηση αναφορικά με τις επερχόμενες εκλογές λέγοντας ότι το αποτέλεσμα θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από το πώς ο καθένας ατομικά και η κοινωνία συνολικότερα θα διαχειριστεί αυτό το πένθος, ή μάλλον ακριβέστερα, ποια φάση θα διανύει ο καθένας όταν θα βρεθεί μπροστά στην κάλπη. Το τεράστιο ποσοστό των αναποφάσιστων δείχνει μια κοινωνία μουδιασμένη και αμήχανη. Η παγίωση της θλίψης οδηγεί ασφαλώς στην αποχή ή σε λευκό/άκυρο. Όσο για τον θυμό θα μεταφραστεί κατά πάσα πιθανότητα σε τιμωρητική ψήφο ευκαιρίας όπως ο πληγωμένος εραστής που ζευγαρώνει μ’ ο,τι βρεθεί στο δρόμο του, και μάλιστα όσο πιο φωναχτά μπορεί, προκειμένου να εκδικηθεί το πρώην ταίρι του.
Οι υπόλοιπες φάσεις (άρνηση – διαπραγμάτευση – αποδοχή) μάλλον ευνοούν τον Σύριζα, οι δύο πρώτες για ευνόητους λόγους, η τρίτη γιατί η ψυχρή αποδοχή της πραγματικότητας οδηγεί εξ επαγωγής σε συριζική ψήφο όχι βέβαια ως ψήφο αριστερής ελπίδας αλλά επειδή η προοπτική της επιστροφής των προηγούμενων είναι απλά ανατριχιαστική. Προσωπικά, αφού πέρασα από μια παρατεταμένη φάση διαπραγμάτευσης, τώρα διανύω τη φάση της θλίψης με κάποια στιγμιαία διαλείμματα αποδοχής της πικρής πραγματικότητας.
Οψόμεθα…