Το κυνήγι μαγισσών στην Ευρώπη, οι περιφράξεις και η άνοδος του καπιταλισμού –
Το να κατανοήσουμε το κυνήγι των μαγισσών έχει ζωτική σημασία τόσο για την κατανόηση της ανόδου του καπιταλισμού όσο και για την κατανόηση της οικογένειας, του γυναικείου ρόλου και της σχέσης που έχουμε με το σώμα μας.
Η μεγάλη σημασία και επιρροή του συχνά αποσιωπάται ακόμα και από τη ριζοσπαστική ιστοριογραφία.
Η σύντομη αυτή επισκόπηση εξετάζει τις οικονομικές, κοινωνικές και ιδεολογικές αιτίες και επιπτώσεις της σφαγής των γυναικών κατά την άνοδο του καπιταλισμού.
Ωστόσο, δεν υπάρχει λόγος να καταφύγουμε σε έναν τέτοιου είδους αγνωστικισμό ούτε είμαστε υποχρεωμένοι να αποφασίσουμε αν οι κυνηγοί μαγισσών πίστευαν πράγματι τις κατηγορίες που έστρεφαν εναντίον των θυμάτων τους ή αν τις χρησιμοποιούσαν κυνικά ως μέσα κοινωνικής καταστολής. Αν λάβουμε υπόψη μας το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο έγινε το κυνήγι των μαγισσών, το φύλο και την τάξη των κατηγορουμένων, και τα αποτελέσματα του διωγμού, τότε θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι το κυνήγι των μαγισσών στην Ευρώπη αποτέλεσε μια επίθεση ενάντια στην αντίσταση των γυναικών στην εξάπλωση των καπιταλιστικών σχέσεων και ενάντια στην εξουσία που είχαν αποκτήσει οι γυναίκες λόγω της σεξουαλικότητάς τους, του ελέγχου που είχαν πάνω στην αναπαραγωγή και της ικανότητάς τους να θεραπεύουν. (Silvia Federici,Caliban and the Witch: Women, the body and primitive accumulation)
«Η αναγνώριση της ανώτερης γνώσης που κατείχαν οι μάγισσες διαπιστώνεται από την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι μπορούσαν να κάνουν θαύματα. Η μάγισσα ήταν στην πραγματικότητα ο πιο εμβριθής στοχαστής, ο πιο εξελιγμένος επιστήμονας της εποχής εκείνης… Καθώς η γνώση ήταν πάντοτε δύναμη, η Εκκλησία φοβόταν τη χρήση της από τις γυναίκες και έστρεψε εναντίον τους τα πιο θανατηφόρα της όπλα».
Matilda Joslyn Gage, Women, Church and State: The Original Exposé of Male Collaboration Against the Female Sex, 1893
Ένα νήμα ενώνει το κυνήγι των μαγισσών στην αυγή του καπιταλισμού, το κυνήγι μαγισσών στον 21ο αιώνα, τις νέες αγορές παραγωγής βρεφών προς εξαγωγή, το εμπόριο ανθρώπινων οργάνων, το trafficking, αλλά και το δημόσιο χρέος ενός έθνους-κράτους: η αέναη πρωταρχική συσσώρευση.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι σήμερα με την όξυνση της κρίσης του χρέους, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, με τα «προγράμματα σταθερότητας και ανάπτυξης» και όλες τις νέες μεταβολές στις σχέσεις παραγωγής και αναπαραγωγής, διανύουμε ένα νέο κύκλο βίαιης πρωταρχικής συσσώρευσης, όπου ο μπαμπούλας της πτώχευσης γίνεται χρήσιμο εργαλείο για την πλήρη ένταξη των σχετικά αποεμπορευματοποιημένων πλευρών της κοινωνικής αναπαραγωγής στην καπιταλιστική αξιοποίηση.
Η νέα πρωταρχική συσσώρευση έχει τη μορφή των περικοπών στους μισθούς, τις συντάξεις, τα επιδόματα και τις υπερωρίες, τη μείωση των εξόδων των δημόσιων υπηρεσιών, την αύξηση της φορολογίας, την ένταση των διαχωρισμών ανάμεσα σε παλιούς και νέους εργαζόμενους, ανάμεσα σε μόνιμους και συμβασιούχους, ανάμεσα στους «τεμπέληδες» και τους «εργατικούς». Μέρος αυτής της εκστρατείας είναι η ενοχή που επιδιώκεται να δημιουργηθεί στην εργατική τάξη, ενοχή για το «δημόσιο χρέος», ενοχή για τις «υπερβολικές απολαύσεις» της, ενοχή για την κακή λειτουργία του κράτους ή για την χαμηλή ανταγωνιστικότητα της χώρας.
Στο πλαίσιο αυτό δε λείπει το «κυνήγι μαγισσών»: «βολεμένοι υπάλληλοι», «τεμπέληδες», «υπεράριθμοι», «μετανάστες», «ανεύθυνοι απεργοί» …σε τελική ανάλυση προδότες του εθνικού στόχου της οικονομικής σωτηρίας της χώρας, που πρέπει να εξαλειφθούν. Έτσι, δεν είναι καθόλου τυχαία η κινητοποίηση του κοινωνικού αυτοματισμού: καρφώματα για φοροδιαφυγή στο ειδικό site του υπουργείου οικονομικών, αλληλοκαρφώματα ανάμεσα σε συναδέλφους, μέχρι τη στοχοποίηση του αντιεξουσιαστικού χώρου και των απείθαρχων και αγωνιζόμενων προλετάριων. Όλα αυτά, εντός ενός κλίματος ιδεολογικής τρομοκρατίας και διασποράς του κοινωνικού φόβου.Η «Ιερά Εξέταση» της τρόικας και της ελληνικής κυβέρνησης κατασκευάζει τις καινούριες «μάγισσες» που θα θυσιαστούν στην πυρά της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Στο χέρι μας είναι να στήσουμε τις δικές μας οργιαστικές γιορτές, τα δικά μας «Sabbath», που θα στείλουν στη φωτιά αυτούς που σήμερα παρουσιάζονται ως σωτήρες μας.
Κόκκινο Νήμα /2010
ΑΝΟΙΞΤΕ ή ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ όλο το βιβλίο σε .pdf ΕΔΩ.
Η μπροσούρα Γυναίκες στην Πυρά κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 2010 σε χίλια αντίτυπα από την εκδοτική ομάδα Κόκκινο Νήμα.
Δεν υπάρχει copyright. Όλες οι μεταφράσεις μπορούν να αναδημοσιευτούν ελεύθερα, ακόμα και χωρίς ένδειξη της προέλευσής τους. Όμως οποιαδήποτε κερδοσκοπική επανέκδοσή τους ή οποιαδήποτε παραποίησή τους θα μας βρει ενάντιους.Για επικοινωνία: Εκδόσεις Κόκκινο Νήμα, Τ.Θ. 76149 Τ.Κ. 17110, Νέα Σμύρνη, Αθήνα
http://www.kokkinonima.gr | email: kokkinonima@yahoo.gr