Οι εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 ήταν οι πρώτες εκλογές στη χώρα, μετά το 1936. Είχε μεσολαβήσει η δικτατορία Μεταξά, ο πόλεμος, η Κατοχή, η Αντίσταση, η Απελευθέρωση, η Συμφωνία της Βάρκιζας τα Δεκεμβριανά. Είναι οι εκλογές που σηματοδότησαν την έναρξη του Β’ αντάρτικου.
Στις αρχές του 1946 ο κεντρώος Θεμιστοκλής Σοφούλης που βρίσκεται στην κυβέρνηση με την προτροπή των Άγγλων προκηρύσσει εκλογές για τις 31 Μαρτίου. Μας θυμίζει κάτι αντίστοιχο αυτό στο σήμερα;
Τα ΕΑΜικά κόμματα, το ΚΚΕ και οι αριστεροί φιλελεύθεροι του Γ. Καφαντάρη αντιδρούν. Απαιτούν μια αναβολή τουλάχιστον δύο μηνών και εγγυήσεις για την προετοιμασία και τη διεξαγωγή των εκλογών. Η τρομοκρατία της δεξιάς είναι απλωμένη σε όλη τη χώρα με εκατοντάδες ομάδες ακροδεξιών που καταδιώκουν ανενόχλητοι κάθε αριστερό και δημοκράτη που όρθωσε το ανάστημά του στον κατακτητή. Το μεγαλύτερο τίμημα πληρώνουν οι αφοπλισμένοι αντάρτες του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και οι κομμουνιστές του ΚΚΕ.
Η κυβέρνηση του Σοφούλη αρνείται κάθε αναβολή και δεν συζητάει τους όρους της διεξαγωγής. Το ΚΚΕ που καταδιώκεται μετρώντας καθημερινά εκατοντάδες περιστατικά με βασανισμούς και εκτελέσεις πατριωτών, ανακοινώνει αποχή από τις εκλογές.
Η αποχή κερδίζει τότε σε ποσοστά με το 51% του λαού που αρνείται να προσέλεθι στις κάλπες και να νομιμοποιήσει με τη συμμετοχή του μια διαδικασία με προμελετημένου εγκλήματος.
Τηρουμένων των αναλογιών και της ιστορικής περιόδου τότε και σήμερα, το κοινό στοιχείο που τα ενώνει είναι ένα. Το μνημόνιο ΙΙΙ, η νέα κατοχή. Επίσης είναι η δεύτερη φορά όπου καθαρά και εξώφθαλμα οδηγηθήκαμε σε εκλογές που επιθυμούσε και καθοδήγησε ο ξένος παράγοντας. Οι «εταίροι-δανειστές».
Ο λαός εχθές, 20 του Σεπτέμβρη, αντέδρασε χωρίς «καθοδήγηση». Έχοντας συνειδητοποιήσει από τους συσχετισμούς και τα τερτίπια του αστικού κοινοβουλευτικού και του εκλογικού του συστήματος ότι το παιχνίδι ήταν στημένο, επέλεξε να απόσχει. Επέλεξε να μην νομιμοποιήσει ηθικά τους σχεδιασμούς της εγχώριας και της ευρωπαϊκής ολιγαρχίας.
Η αποχή του λαού θα επιβεβαιωθεί πολιτικά εάν αναπτύξει στο αμέσως επόμενο διάστημα μια δυναμική αντιστάσεων και ανατροπών στη νέα κατοχή που έχει ξεκινήσει. Οι δρόμοι, όπως γράψαμε και εχθές στην πρώτη μας εκτίμηση για το εκλογικό αποτέλεσμα, έχουν το λόγο από σήμερα. Στο ίδιο πεδίο θα κριθεί και η αριστερά του μέλλοντός μας.
Τα αποτελέσματα των εκλογών του 1946
Εκλογικό Σύστημα: Απλή αναλογική με ευρεία περιφέρεια
Εκλογικός νόμος: Ν.5493/1932 όπως τροποποιήθηκε από τον Α.Ν. 1020/46 (ΦΕΚ 71/27-2-46)
Εκλογικές περιφέρειες: 38
Πληθυσμός: 7.232.543
Ψήφισαν: 1.121.693
Αποχή: 50% (Επίσημη Ανακοίνωση Υπουργείου Εσωτερικών, 3/4/1946 σε 3291 τμήματα- απέμεναν 107-ποσοστό αποχής: 51,5%)
ΠΑΥΛΟΣ ΕΞΑΡΧΟΣ