Το ζήτημα που επιλέξαμε να καταστήσουμε ως κεντρικό στοιχείο του μύθου της παράστασής μας είναι αυτό της στράτευσης. Ζήτημα απόλυτα επίκαιρο στην εποχή μας. Ακολουθώντας τη συμβουλή του Μπρεχτ για τη χρήση αποστασιοποιητικών μέσων κατά την παρουσίαση και αυτού του έργου, καταλήξαμε στα εξής:
1. Στην παρουσίαση του έργου με τη μορφή του «θεάτρου εν θεάτρω». Το έργο παρουσιάζεται ως πρόβα ενός θιάσου επαναστατών, οι οποίοι ετοιμάζοντας την πρόβα τους «καυγαδίζουν» πάνω στο ζήτημα της στράτευσης, υποστηρίζοντας αποκλίνουσες απόψεις. Γράφτηκε έτσι ένας πρόλογος, που θέτει τα βασικά ερωτήματα του μύθου, ενώ η παράσταση κλείνει με έναν επίλογο συντεθειμένο από ένα κείμενο του Γκράμσι, δυο ποιήματα του Μπρεχτ και μια φράση του Θουκυδίδη.
2. Προκειμένου να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το αποστασιοποιητικό στοιχείο και δεδομένου ότι το έργο παρουσιάζεται ως πρόβα παράστασης, τα κοστούμια δεν είναι εποχής, αλλά υπάρχουν μόνο ενδυματολογικά στοιχεία που υποδηλώνουν τις ιδιότητες των προσώπων. Με την ίδια λογική διαμορφώθηκε ο σκηνικός χώρος. Τέλος, δεν υπάρχει κανένα μακιγιάζ των ηθοποιών που θα έφερνε τα πρόσωπα πιο κοντά στην ηλικία των προσώπων του δράματος.
Πρώτος κύκλος παραστάσεων:
Ολα τα Σαββατοκύριακα του Μάη 2015 (2-3, 9-10, 16-17, 23-24 και 30-31 Μάη).
Στο κτίριο της εφημερίδας «ΚΟΝΤΡΑ», Αγαθουπόλεως 65 και Αχαρνών.
Ώρα έναρξης: 20.30.
Είσοδος ελεύθερη. Λόγω του περιορισμένου αριθμού θέσεων παρακαλούμε να κάνετε κράτηση στο 6975507005.
Μετά την παράσταση ακολουθεί συζήτηση.
Bertolt Brecht
Die Gewehre der Frau Carrar
1937
Μπέρτολτ Μπρεχτ
Τα Ντουφέκια της Κυρίας Καράρ
Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ έγραψε «Τα ντουφέκια της κυρίας Καράρ» το 1937, απ’ αφορμή τον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας, που ήταν σε εξέλιξη. Το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά στις 16 Οκτώβρη του 1937 στη Salle Adyar στο Παρίσι, σε σκηνοθεσία Ζλάταν Ντούντοφ και με την Χελένε Βάιγκελ στο ρόλο της Τερέζα Καράρ.
Στις 11 Νοέμβρη του 1952 το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά στο Berliner Ensemble με σκηνοθέτη τον Εγκον Μονκ και με την αφρόκρεμα του θιάσου στους κεντρικούς ρόλους.
Στις 23 Γενάρη του 1953 έγινε η πρώτη ραδιοφωνική μετάδοσή του, η οποία κυκλοφόρησε και σε δίσκο βινυλίου. Αμέσως έγινε και το γύρισμα σε τηλεταινία. Ο Μπρεχτ έβλεπε με μεγάλο ενδιαφέρον το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, ενώ παράλληλα αισθανόταν την ανάγκη να καταγράψει τις παραστάσεις του Berliner Ensemble.
Το Berliner Ensemble ήταν η πρώτη ομάδα που μπήκε σε στούντιο για να γυρίσει θεατρικό έργο για τις ανάγκες της νεοσύστατης τηλεόρασης της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας, που άρχισε να εκπέμπει στις 21 Δεκέμβρη του 1952.
Τα γυρίσματα ξεκίνησαν στις 4 και ολοκληρώθηκαν στις 7 Φλεβάρη του 1953 στο παλαιότερο κινηματογραφικό στούντιο του Βερολίνου, στην περιοχή Γιοχάνισταλ. Τα σκηνικά για τις ανάγκες του έργου παραχωρήθηκαν από τον τηλεοπτικό σταθμό.
Ο σκηνοθέτης Εγκον Μονκ θυμάται τους σκηνοθετικούς αυτοσχεδιασμούς στο νεοσύστατο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό: «Οι ηθοποιοί δούλευαν με συγκέντρωση και ευχαρίστηση στο νέο περιβάλλον. Οι σανίδες συνέχεια έτριζαν. Ο κατακαίνουργιος κρατικός σταθμός της Ανατολικής Γερμανίας δεν διέθετε δικά του εργαστήρια κοπής και γι’ αυτό η κοπή έγινε στις εγκαταστάσεις της DEFA στο Potsdam-Babelsberg».
Με την ποιότητα του ήχου υπήρχαν εμφανή προβλήματα, όπως αναφέρεται στις σημειώσεις από τα πρακτικά της εκπομπής.
Η τηλεταινία «Τα ντουφέκια της κυρίας Καράρ» προβλήθηκε στις 11 Σεπτέμβρη του 1953 στην επίσημη δοκιμαστική εκπομπής του τότε Fernsehzentrum Berlin – FZ (Κέντρο Τηλεόρασης Βερολίνου), της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Την εποχή εκείνη στην Ανατολική Γερμανία υπήρχαν περίπου 600 τηλεοπτικοί δέκτες. Μολονότι υπήρχαν πολλά πολιτιστικά κέντρα και άλλες κοινωνικές εγκαταστάσεις και μια σειρά από χώροι κοινής τηλεθέασης, η θεαματικότητα του έργου ήταν εξαιρετικά χαμηλή. Μέχρι τη δεκαετία του ’80 το έργο μεταδόθηκε οχτώ φορές από την ανατολιοκογερμανική τηλεόραση.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Εγκον Μονκ
Σχεδιασμός παραγωγής: Χάινερ Χιλ
Γενική επιμέλεια: Μπέρτολτ Μπρεχτ
Χελένε Βάιγκελ: Τερέζα Καράρ, γυναίκα ψαρά
Ερβιν Γκέσονεκ: Ο εργάτης Πέδρο Χακέρας, αδερφός της
Εκεχαρντ Σαλ: Χοσέ, ο μικρός γιος της
Εριχ Φραντς: Ο τραυματίας
Ρεγκίνε Λουτς: Μανουέλα
Νόρμπερτ Κρίστιαν: Ο ιερέας
Ανγκέλικα Χούρβιτς: Η ηλικιωμένη κυρία Πέρες
Φρίντριχ Γκνας: Πρώτος ψαράς
Χάρι Γκίλμαν: Δεύτερος Ψαράς
Μετάφραση: Ουρανία Γκέρτσου