inred.gr Εναλλακτική ενημέρωση
Γράφει ο Βαγγέλης Ζέρβας –
Εισαγωγή – Πριν από λίγες μέρες το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών προχώρησε μια αυταρχική παρέμβαση σε βάρος του συνδικαλιστικού κινήματος. Με το επιχείρημα ότι ο μόνος αρμόδιος να κρίνει την εγκυρότητα των εκλογών των συνδικαλιστικών φορέων είναι η «Δικαιοσύνη», αποδέχτηκε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων του Σωματείου Εργαζομένων στην «Alpha Bank» και αποφάσισε την αναστολή των αποφάσεων του συνεδρίου του Εργατικού Κέντρου Αθήνας (στις αποφάσεις συμπεριλαμβάνονται οι αρχαιρεσίες και τα αποτελέσματά τους για την ανάδειξη νέας διοίκησης).
Με άλλα λόγια, το Πρωτοδικείο δεν αναγνωρίζει στα συνδικάτα το δικαίωμα να ελέγχουν το κατά πόσο τηρούνται οι καταστατικές διαδικασίες που αφορούν, έτσι ή αλλιώς, στη συγκρότηση των οργάνων τους. Πρόκειται για απόφαση που αποκαλύπτει για μια ακόμη φορά την ωμή παρέμβαση του αστικού κράτους στο συνδικαλιστικό κίνημα, την ίδια ώρα που ετοιμάζεται νέος συνδικαλιστικός νόμος από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Το 29ο Συνέδριο του Εργατικού Κέντρου Αθήνας (ΕΚΑ), που έγινε στα τέλη Μάη, είχε αποκλείσει ομόφωνα το Σωματείο Εργαζομένων στην «Alpha Bank», καθώς η διοίκηση του σωματείου δεν είχε τηρήσει τις προβλεπόμενες από το καταστατικό του ΕΚΑ διαδικασίες. Κατά της απόφασης του Συνεδρίου στράφηκε το σωματείο με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, την οποία αποδέχθηκε με το παραπάνω επιχείρημα το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθήνας.
Το σκεπτικό της απόφασης διατυπώνει τον ανυπόστατο ισχυρισμό ότι δεν προβλέπεται στο καταστατικό του ΕΚΑ αποκλεισμός αντιπροσώπων λόγω παρατυπιών στις αρχαιρεσίες που τους ανέδειξαν και στη συνέχεια αναφέρει: «Ο έλεγχος του κύρους των κάθε φύσεως εκλογών των οργάνων σωματείων απόκειται στη δικαιοδοτική κρίση των Δικαστηρίων και όχι των διοικητικών συμβουλίων ή γενικών συνελεύσεων (σ.σ. στη συγκεκριμένη περίπτωση ως γενική συνέλευση θεωρείται το Συνέδριο του ΕΚΑ) των υπερκείμενων οργανώσεων, τα οποία δεσμεύονται από το εκλογικό αποτέλεσμα των αρχαιρεσιών της πρωτοβάθμιας οργάνωσης – μέλους της, που αφορά την εκλογή των αντιπροσώπων τους για τα συνέδρια των τελευταίων».
Αυτή η απροκάλυπτη ενέργεια φέρνει ξανά στο προσκήνιο μια από τις μεγαλύτερες ανοιχτές πληγές του εργατικού κινήματος: Την παρέμβαση του αστικού κράτους και των μηχανισμών του, που υλοποιείται μέσα από ένα πολυσύνθετο δίκτυο που χτίστηκε διαχρονικά από όλες τις κυβερνήσεις της αστικής τάξης στην Ελλάδα («δημοκρατικές» ή όχι). Μια πληγή που σήμερα βρίσκεται στο περιθώριο της συζήτησης για την ταξική ανασυγκρότηση.Αυτό το φαινόμενο-στην έκταση του και την πολυπλοκότητα του- είναι ένα από τα λίγα τέτοιου τύπου παραδείγματα κρατικής ποδηγέτησης και χειραγώγησης των εργαζομένων σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο.
Τα αίτια βρίσκονται στον χαρακτήρα και την εξέλιξη του ελληνικού καπιταλισμού. Η ελληνική αστική τάξη και το κράτος της, προϊόν της αστικής επανάστασης του 1821, ήρθαν στο προσκήνιο μετά το κύμα των μεγάλων αστικών επαναστάσεων στην Ευρώπη. Όταν ήταν ακόμα τα πρώτα τους βήματα, στα τέλη του 19ου αιώνα, ήδη ο καπιταλισμός στην δυτική Ευρώπη βρισκόταν στην διαδικασία μετάβασης σε ένα νέο στάδιο ανάπτυξης (μονοπωλιακός καπιταλισμός).
Έτσι ο ελληνικός καπιταλισμός άρχισε πολύ γρήγορα να εμφανίζει σημάδια «πρόωρης γήρανσης». Ήταν αναγκασμένος να συνδέεται με τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και τους ανταγωνισμούς τους για να προχωρήσει και ταυτόχρονα βρισκόταν από την αρχή σε διαμάχη τόσο με τους Οθωμανούς (και αργότερα την τουρκική αστική τάξη) αλλά με τις μικρότερες νεοσύστατες αστικές τάξεις των Βαλκανίων. Όταν, πολύ σύντομα μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους (συγκριτικά με την δυτική Ευρώπη) η εργατική τάξη αναπόφευκτα άρχισε να εμφανίζεται στο προσκήνιο, δεν είχε άλλη επιλογή από την πιο αυταρχική εκδοχή παρέμβασης στο εργατικό κίνημα, παράλληλα με την (αναπόφευκτη) καθιέρωση της εργατικής νομοθεσίας.
Αυτή η εξέλιξη δεν ήταν λοιπόν αποτέλεσμα κάποιας «υπανάπτυξης», όπως υποστήριξαν και υποστηρίζουν διάφοροι αστοί και μικροαστοί ιδεολόγοι.Αντίθετα, ήταν αποτέλεσμα της «πρόωρης ανάπτυξης» του ελληνικού καπιταλισμού στα Βαλκάνια, που για να καλύψει το χαμένο έδαφος και να αντιμετωπίσει τον «εσωτερικό εχθρό», επεξεργάστηκε διαχρονικά ένα πρωτοφανές κρατικό, δικαστικό, οικονομικό και ιδεολογικό σύστημα χειραγώγησης και καταστολής των εργαζομένων.
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αστική τάξη στην Ελλάδα είδε πάνω από μία φορά το «χάρο με τα μάτια της» εξαιτίας του εργατικού και λαικού κινήματος (εργατικές κινητοποιήσεις του μεσοπολέμου, αντίσταση-εμφύλιος). Έτσι κάθε φορά, ανεξάρτητα από την μορφή του πολιτεύματος, τις κυβερνήσεις ή τα εκάστοτε αστικά κόμματα, το αστικό κράτος έχτιζε και τελειοποιούσε τον μηχανισμό παρέμβασης στο εργατικό κίνημα. Διαδικασία που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με βάση φυσικά τις εκάστοτε προτεραιότητες της αστικής τάξης κάθε εποχής και τους συσχετισμούς της ταξικής πάλης.
Σήμερα, που η αντεργατική επίθεση κλιμακώνεται σε όλα τα μέτωπα, εντείνεται και χρήση όλου του διαθέσιμου αντεργατικού οπλοστασίου (πολιτικού, νομικού, οικονομικού, ιδεολογικού) που έχει η αστική τάξη και το κράτος της στην διάθεσή τους. Και αυτό το οπλοστάσιο θα χρησιμοποιείται όλο και πιο συχνά ενάντια στο ταξικό εργατικό κίνημα με διάφορους τρόπους και μορφές.
Η συζήτηση και κυρίως η δράση για την αποκάλυψη και το ξήλωμα του αίσχους των αντεργατικών μηχανισμών είναι λοιπόν περισσότερο επίκαιρη από ποτέ. Γιατί χωρίς μια σαφή τοποθέτηση απέναντι και σε αυτά τα ζητήματα, που επηρεάζουν την δράση και την λειτουργία των συνδικάτων αλλά και την συνολική τους προοπτική και φυσιογνωμία, είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσει η προσπάθεια για την ταξική ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος. Και χωρίς ταξική ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος τα πολιτικά σχέδια είναι χωρίς νόημα.
Αυτό το κείμενο, που θα δημοσιευτεί στο ιστολόγιο σε συνέχειες, δεν είναι κάτι παραπάνω από μια προσπάθεια να ανοίξει η συζήτηση-και μόνο σε ορισμένες βασικές πλευρές- για ένα ζήτημα που συχνά βρίσκεται μακριά από τα φώτα της επικαιρότητας. Δυστυχώς η απόσταση μεγάλου μέρους της αριστεράς διάφορων εκδοχών, (ιδιαίτερα της διαδικτυακής), απο τους χώρους δουλειάς (παρά τα μεγάλα λόγια για την εργατική τάξη) δεν βοηθάει στο να προχωράει ο διάλογος και η δράση για τέτοια θέματα
Και όμως: Είναι ζήτημα που βιώνουν πολλοί εργαζόμενοι που συμμετέχουν στα σωματεία ή προσπαθούν να φτιάξουν σωματείο ή έστω να δράσουν στο χώρο δουλειάς τους και να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους γενικότερα. Σε αυτούς απευθύνεται το κείμενο αλλά και σε όποιον άλλον ενδιαφέρεται για το εργατικό κίνημα
(συνεχίζεται) via http://praxisreview.gr
